Sunday, March 21, 2010

ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΙΣΧΙΟΥ /Σωστή θωράκιση

Τα κατάγματα του ισχίου αποτελούν διεθνώς εναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία των ατόμων προχωρημένης ηλικίας, αλλά και νεωτέρων. Είναι ενδεικτικό ότι περίπου 25% των ατόμων ηλικίας άνω των 50 ετών με κάταγμα ισχίου αποβιώνουν σε διάστημα ενός έτους από τον τραυματισμό τους, ενώ το 60% δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητες, όπως είναι να κάνουν μπάνιο, να ντυθούν και να ετοιμάσουν το φαγητό τους. Το άγχος ,και όχι μόνον, της φροντίδας των ασθενών είναι ιδιάιτερα έντονο για τους στενούς συγγενείς.
Μάλιστα μιά πρόσφατη μελέτη σε άτομα που είχαν δεχθεί υπηρεσίες θγέιας, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The New England Journal of Medicine, διαπίστωσε ότι οι σύζυγοι ατόμων που είχαν νοσηλευτεί για κατάγματα του ισχίου είχαν 15% μεγαλύτερη πιθανότητα να αποβιώσουν εντός ενός έτους από το γεγονός!
Ο δρ Michel F. Bellantoni, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής, ιατρικός διευθυντής του Jonh Hopkins Bayview Care Center, και της Επιτροπής *Υγεία μετά τα 50*, σχολιάζει ότι τα κατάγαμτα ισχίου αποτελούν *μιά τόσο δύσκολη υπόθεση*, συμβουλεύοντας για τα βήματα που π΄ρπει να ακολουθώνται ώστε να εξασφαλιστεί η ανάρρωση.

1 Ποιές είναι οι επιπλοκές που μπορεί να προκληθούν κατά την διάρκεια της ανάρρωσης?
Η χειρουργική επέμβαση επιφέρει απώλεια αίματος και *μετατοπίσεις* στα επίπεδα των υγρών και των αλάτων στο αίμα, οι οποίες μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα. Ο έλεγχος του πόνου με ναρκωτικές ουσίες είναι επίσης ένα ζήτημα. Τα ναρκωτικά; μπορούν να προκαλέσουν παραλήρημα *ντελίριο*, το ίδιο όμως μπορεί να συμβεί και με τους ανεξέλεγκτους πόνους, έτσι πρέπει να επιτύχουμε μιά λεπτή ισορροπία ώστε ο ασθενής νε μην απολέσει τη διαύγειά του.
Η πλέον συνήθης επιπλοκή είναι η *εν τω βάθει* φλεβική θρόμβωση ή η δημιουργία θρόμβων στα πόδια. Οι καταστάσεις αυτές μπορούν να αποβούν απειλητικές, ιδιαιτέρως εάν ένας θρόμβος αποκολληθεί και φθάσει στους πνέυμονες.
Αλλες πιθανές επιπτώσεις συμπεριλαμβάνουν αιμορραγία στο σημέιο του κατάγματος, μόλυνση του χειρουργικού τραύματος, κατακράτηση ούρων *ιδιαιτέρως στους ηλικιωμένους άνδρες με προστατικής φύσεως προβλήματα*, πνευμονία και μολύνσεις του ουροποιητικού συστήματος. Οι γιατροί παρακολουθούμε και ελέγχουμε κι άλλες επιπλοκές,αυτέ που σχετίζονται με τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα υγείας του ασθενούς.

2.Ποιά βήματα ακολουθούνται πριν από τη χειρουργική επέμβαση, ώστε να εξασφαλιστεί η ανάρρωση?
Το σύνθημά μας είναι *Από το δωμάτιο των επειγόντων, στο χειρουργείο*, με άλλα λόγια, κάποιος ο οποίος υπέστη κάταγμα ισχίου *γοφού* π΄ρπει να μεταφερθεί από τον θάλαμο των επειγόντων περιστατικών στο χειρουργικό τραπέζι το συντομότερο δυνατόν, το αργότερο μέσα σε 24 έως 48 ώρες. Οσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα χάνεται για την εγχέιρηση, τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα είναι ο ασθενής να εκδηλώσει επιπλοκές λόγω της ακινησίας, όπως θρόμβους του αίματος και συνηθέστατα οι ασθενείς δεν μπορούν να μετακινηθούν.
Στο χρονικό διάστημα πριν από την εγχέιρηση, καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει και οέλεγχος των χρονίων ασθενειών που ταλαιπωρούν τον ασθενή. Ο έλεγχος αυτός γίνεται με την βοήθεια γιατρού πρωτοβάθμιας φροντίδας, ενός ειδικού γηριάτρου, καθώς και ενός ορθοπεδικού χειρουργού.

3.Πόσος καιρός απαιτείται για την ανάρρωση?
Αυτό που μας ικανοποιεί είναι να δούμε τον ασθενή να σηκώνεται από το κρεβάτι του από την πρώτη ημέρα της επέμβασης και να περπατάει μέσα σε μία έως τρείς μέρες/ Η αποκατάσταση ενός εσωτερικού ασθενούς απαιτεί περίπου μία εβδομάδα. Η προσδοκία είναι μετά από επτά μέρες ο ασθενής να είναι σε θέση να επιστρέψει στο σπίτι του έχοντας μιά βοηθητική συσκευή για τη βάδιση, το γνωστό *Π*. Τα ράμματα αφαιρούνται περίπου ένα δεκαήμερο από την επέμβαση.
Ο στόχος είναι στις εβδομάδες που ακολουθούν, οι ασθενείς να μπορέσουν σταδιακά να μετακινούνται χρησιμοποιώντας το υποστηρικτικό βοήθημα, πχ το μπαστούνι. Στη συνέχεια , οι ασθενείς υποβάλλονται σε πρόγραμμα φυσικοθεραπείας και αποκατάστασης ως εξωτερικοί ασθενείς για περίπου ένα μήνα. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, ορισμένα άτομα μπορεί να περπατήσουν φυσιολογικά, αλλά αρκετοί θα διαπιστώσουν ότι χρειάζονται ακόμη, άγνωστο γιά πόσο, τη βοηθητική συσκευή. Επίσης οι ασθενείς λαμβάνουν αγωγή με αντιπηκτικά φάρμακα για δύο έως τέσσερις εβδομάδες, ώστε να προληφθεί το ενδεχόμενο σχηματισμού θρόμβων.

4.Τί πρέπει να κάνουμε στο σπίτι μετά το κάταγμα?
Είναι σημαντικό να ακολουθήσετε το πρόγραμμα αποκατάστασης ως εξωτερικός ασθενής. Το πρόγραμμα συνίσταται σε εξάσκηση με ασκήσεις δύναμης και βελτίωσης ισορροπίας, οι οποίες μπορούν να ολοκληρωθούν στο σπίτι ή σε ένα κέντρο αποκατάστασης. Η αύξηση της δύναμης ε.ιναι το κομβικό σημείο για την επιτυχή αποκατάσταση. Ενα μεγάλο πρόβλημα είναι ότι πολλοί ασθενείς γίνονται όλο και λιγότερο δραστήριοι στο σπίτι επειδή φοβούνται μήπως υποστούν και άλλη πτώση ή κάταγμα. Το άγχος και η κατάθλιψη είναι συνηθεις καταστάσεις, γιαυτό και οι ασθενείς παρακολουθούνται και από ένα ψυχολόγο του κέντρου αποκατάστασης ενώ ενθαρύνονται στη λήψη διατροφικών συμπληρωμάτων βιταμίνης D και ασβεστιόυ.

5.Τί μπορούν να κάνουν τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ώστε να είναι προετοιμασμένα σε περίπτωση που συμβεί κάποιο κάταγμα?
Οι μεγαλύτερης ηλικίας ενήλικες με οστεοπόρωση οι οποίοι ήδη έχουν σπάσει τα οστά τους σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, αντιμετωπίζουν τον υψηλότερο κίνδυνο για κάταγμα του ισχίου. Ωστόσο ο καθένας πρέπει να είναι προετοιμασμένος. Οι άνδρες διατρέχουν τον μικρότερο κίνδυνο για οστεοπόρωση, αλλά είναι πιθανότερο να έχουν μικρότερη αντοχή μετά ένα κάταγμα σε σύγκριση με τις γυναίκες. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια βήματα που μπορείτε να κάνετε.
Κατ'αρχάς φροντίστε να υπάρχει *μιά ανοιχτή γραμμή προς τον έξω κόσμο*, σε περίπτωση επείγοντος περιστατικού. Η πιό απλή είναι να έχετε μαζί σας πάντα το κινητό σας τηλέφωνο. Επίσης, έχετε πάντα μαζί σας έυκαιρο τον κατάλογο με τα στοιχεία των γιατρών που παρακολουθούν την υγεία σας. τις χρόνιες καταστάσεις υγείας που αντιμετωπίζετε και τα φάρμακα σας. με αυτόν τον τρόπο, εάν υποστείτε κάταγμα, οι γιατροί θα μπορέσουν να χειριστούν γρήγορα την κατάσταση και να σας μεταφέρουν έγκαιρα στο χειρουργείο.

6.Τί είναι αυτό που καθιστά τα κατάγματα ισχίου *πρόκληση* για τους ηλικιωμένους?
Κατ'αρχάς, τα άτομα τα οποία υφίστανται κατάγματα ισχίου συνήθως αντιμετωπίζουν χρόνια ιατρικά προβλήματα. Και συχνά αυτές οι καταστάσεις συνυπολογίζονται στην πτώση που προκάλεσε το κάταγμα.
Γιά παράδειγμα υπάρχουν ασθενείς που μπορεί να έπεσαν κατά την διάρκεια μιάς καρδιακής προσβολής, ή κάποιοι να έχουν αναπνευστικές παθήσεις που τους προκαλούν ζάλη, ή άλλοι να αντιμετωπίζουν προβλήματα νευρολογικής φύσεως, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, ή Πάρκινσον, που επηρρεάζουν την ισορροπία.
Υστερα η αποκατάσταση από το κάταγμα σχεδόν πάντα απαιτεί εγχέιρηση υπό γενική αναισθησία κι αυτό, όπως είναι φυσικό, εγείρει επιπρόσθετο προβληματισμό στις περιπτώσεις ηλικιωμένων με βεβαρυμένο ιατρικό ιστορικό.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Κυριακής

No comments: