Tuesday, October 11, 2011

Ο προστάτης αδένας και οι παθήσεις του

Προστάτης στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει αυτός που ´προίσταται και προστατεύει κάποιον ´ ετσι αναφέρεται σε κείμενα του Πλάτωνα σαν ´φύλαξ από νόσου ´ γιατί είχαν καταλάβει την έννοια της ´προστασίας´ της ουρήθρας από το αγκάλιασμα που κάνει οπραστάτης σε αυτήν.
Γύρω από την ουρήθρα στη έξοδό της από την ουροδόχο κύστη και ακουμπώντας στο ορθό ο προστάτης έχει ανατομικές και φυσιολογικές διαφορετικές ιδιότητες στα διάφορα είδη του ζωικού βασιλείου. Στον άνθρωπο η βασική του λειτουργία είναι η έκκριση και η αποοθήκευση προστατικού υγρού, ελαφρώς αλκαλικού (ph 7,29) γαλακτώδους ή λευκής όψης, το οποίο αποτελεί το 25-30% του όγκου του σπέρματος μαζί με τα σπερματοζωάρια και το σπερματικό υγρό. Η αλκαλική του ιδιότητα αδρανοποιεί το όξινο περιβάλον του κόλπου, επιμηκύνοντας έτσι τη ζωή των σπερματοζωαρίωνστο γεννητικο σύστημα. Η αλκαλοποίηση του σπέρματος πρωταρχικά επιτυγχάνεται μέσω των εκκρίσεων των σπερματικών κύστεων.
Το προστατικό υγρό αποβάλλεται στα πρώτα στάδια της εκσπερμάτωσης μαζί με τα περισσότερα σπερματοζωάρια , ενώ στη συνέχεια η περιεκτικότητα των υγρών της σε αυτά είναι μικρότερη. Περιέχει πρωτείνες σε μικρ´οτερη από 1% συγκέντρωση κατ όγκον και πρωτεολυτικά ένζυμα, προστατική όξινη φωσφατάση, το Ειδικό Προστατικό Αντιγόνο ή το γνωστό μας PSA ( Prostate Specific Antigen) και ψευδάργυρο σε πολύ μεγάλη συγκέντρωση που βοηθάει την επιβίωση και διακίνηση των σπερματοζωαρίων στον γεννητικό σωλήνα της γυναίκας.
Απαράιτητες για τη σωστή λειτουργία του είναι οι ανδρικές ορμόνες, τα ανδρογόνα που είναι υπεύθυνα για τον ορισνό ανδρικών χαρακτηριστικών του φύλου. Η βαικότερη ανδρική ορνόνη είναι η τεστοστερόνη η οποία παράγεται στους όρχεις, κυρίως η διυδροτεστοστερόνη παίζει σπουδαίο ρόλο για τη ρύθμιση της λειτουργίας του. Επίσης τα επινεφρίδια παράγουν και άλλες ανδρικές ορμόνες.
Δημιουργείται κατά την 9η εβδομάδα της εμβρυικής ζωής από τα στοιχεία του ενδοδέρματος και του μεσεγχύματος. Το ενδόδερμα και το μεσέγχυμα που είναι βλαστικές στιβάδες κατά την εμβρυογένεση και ένας τύπος δικτυωτού αλλά και χαλαρόυ ιστού ,το οποίο προέρχεται από όλες τις βλαστικές στιβάδες.
Το αδενικό επιθήλιο του προστάτου διαφοροποιείται από τα ενδοδερμιά κύτταρα και το μεσέγχυμα, σε πυκνό στρώμα και σε λείες μυικές ίνες, απαραίτητες για την εκσπερμάτωση.
Στον ενήλικα έχει μέγεθος ελ;φρώς μεγαλύτερο από ένα καρύδι και διακρίνουμε σ´ αυτόν τις ζώνες ή τους λοβούς, ανάλογα με τη χρήση που θα κάνουμε. Ετσι απλά διακρίνουμε τα εξής.
Α) περιφερική ζώνη η οποία καταλαμβάνει το 70% του φυσιολογικού προστάτη στον ενήλικα και φέρει την υποκαψική ζώνη από όπου ξεκινούν και το 64% περίπου των καρκινωμάτων.
Β) κεντρική ζώνη. Καταλαμβάνει το 25% του προστάτη και περιβάλλει τους εκφορητικούς σπερματικούς πόρους. Απ´ο εδώ ξεκινά το 2,5% των καρκινωμάτων.
Γ) ζώνη μετάπτωσης. Περιβάει το τμήμα της ουρήθρας και είναι η περιοχή που μεγαλώνει καθ´ όλη τη διάρκεια της ζωής και ευθύνεται για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.και
Δ) το Στρώμα. Το 5% του βάρους του προστάτη με μυικές ίνες και ινώδη ιστό.
Ανατομικά χωρίζεται σε 4 λοβούς. Το βάρος του είναι 20 με 30 γρ και η μέγιστη δίαμετρός του 3-4 εκ.

Οι παθήσεις του προστάτη περιλαμβάνουν την προστατίτιδα, την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη ( ΚΥΠ) και το καρκίνωμα.

Η ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ. Είναι φλεγμονή του προστάτη, οξέια ή χρόνια βακτηριδιακή που θεραπεύεται με αντιβιοτικά . Η χρ´ονια μορφή της αντιπροσωπεύει το 95% των χρ´ονιων πόνωντης πυέλου σε άνδρες , ο οποίος αντιμετωπίζεται με αντισταμινικά ,αγχολυτικά, α- μπλοκερς κλπ .

Η ΟΞΕΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ χρήσει επέιγουσας αντιμετώπισης και χαρακτηρίζεται από ρίγος, πόνο στη πύελο επεκτεινόμενο προς όλο το γεννητικό σύστημα, επιτακτική ανάγκη προς ούρηση η οποία είναι οδυνηρή ´η και με αίσθημα κάυσους. Τα πιό κοινά βακτήρια που την προκαλούν είναι Escherichia coli (το γνωστό μας κολοβακτηρίδιο), κλεμπσιέλλα ,πρωτέας, ψευδομονάδα, εντερόκοκκος, σταφυλόκοκκος, εντεροβακτηρίδιο.
Η κατάσταση αυτή ίσως χρειαστεί παραμονή σε νοσοκομείο κυρίως όταν στο ιστορικό του ασθενούς υπάρχουν και άλλες παθήσεις. Πρέπει να αναφέρουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα χλαμύδια (chlamydua trachomatis) τα οποία ενέχονται στη δημιουργία προστατίττοδας, είτε χρόνιας είτε οξείας και επηρρεάζουν την γονιμότητα και τις τιμές του Ειδικού Προστατικού Αντιγόνου.
Επίσης η ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΗ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΣ που εμφανίζεται σε ασθενείς χωρίς ιστορικό πόνου στο γεννητικό σύστημα ,αλλά μιά ήπιου βαθμού αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων ως τυχαίο εύρημα κατά τον έλεγχο άλλων παθήσεων. Το 6-19% των ανδρών έχουν πυοσφαίρια στο σπ´ερμα τους χωρίς συμπτώματα.

ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΥΠΕΠΛΑΣΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ (ΚΥΠ)
γνωστή και ως ωζώδης υπερπλασία ή και ως καλοήθης διογκωση του προστάτη ,αναφέρεται γενικά στην αύξηση του μεγέθους του σε άνδρες μέσης ηλικίας και άνω, ενώ το βάρος του ορεί να φτάσει τα 100-120 γρ. Ο πιό σωστός όρος ειναι αυτός της υπερπλασίας . Χαρακτηρίζεται από την υπερπλασία του στρώματος του προστάτου και των επιθβλιακών κυττάρων, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τον σχηματισμό ευμεγέθων ευκρινώς διακρινόμενων όζων στην περιουρθρική περιοχή. Οι όζοι αυτοί πιέζουν σιγά σιγά την ουρήθρα οπότε όλο και λιγόερα ούρα μπορούν να φύγπυν κατά την ούρηση. Δημιουργείται έτσι η συχνουρία ακολουθούμενη από τη δυσουρία ( δηλαδή το άτομο κατορθώνει πολύ δύσκολα να ουρήσει μιά μικρή ποσότητα ούρων ), μέχρι τη πλήρη απόφραξη.
Ολα αυραλ οδηγούν σε συχνές λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και αύξηση του υπολείμματος ούρωμ που παραμένουν στην ουροδόχο κύστη. Ολοι μας μετά την ούρηση έχουμε ένα υπόλοιπο ούρων στην κύστη μας που θεωρείται φυσιολογικό. Οταν όμως αυτό αυξάνεται τότε οι φλεγμονές του ουροοιητικού συστήματος είναι πιό συχνές.
Σε αυτούς τους ασθενείς η τιμή του ΕΠΑ-PSA ορεί να είναι αρκετά υψηλή ( λόγω αύξησης του μεγέθους και της φλεγμονής του ουροποητικού ) όμως η ΚΥΠ δεν θεωρείται προκαρκινοματώδης αλλοίωση.
Στην αιτιολογία της ενοχοποιούνται πολλοί παράγοντες όπως : ανδρογόνα ( τεστοστερόνη κλπ ) θεωρόυνται ότι προάγουν την ΚΥΠ αλλά δεν έχει αποδειχθεί ότι την προκαλούν. Τα ευνουχισμένα αγόρια δεν αναπτύσσουν ΚΥΠ σε αντίθεση με τους άνδρες που έχουν όλα τα όργανα. Επίσης δεν έχει αποδειχθεί τέτοιου τύπου συσχέτιση με τους άνδρες που για κάποιους λόγους αναγκ´αστηκαν να πάρουν τεστοστερόνη για κάποιο χρονικό διάστημα της ζωής τους.
Η δι υδρο τεστοστερόνη (DHT) ένας μεταβολίτης της τεστοστερόνης έχει σπουδαίο ρόλο στην αύξηση του μεγέθους του προστάτη. Συντίθεται στον προστάτη από την τεστοστερόνη με την βοήθεια του ενζύμου 5α-ρεντουκτάση τύπου 2 που βρίσκεται κυρίως στα στρωματικά κύτταρα όπου και παράγεται.
Η DHT ασκεί τη δράση της σαν αυτόχθονα εκκρινόμενος παράγων στα στρωματικά κύτταρα , είτε σαν ένας διάχεόμενος παράγοντας στα γειτνιάζοντα επιθηλιακά κύτταρα. Σε αυτούς τους δύο τύπους κυττάρων ενώνεται με τους πυρηνικούς υποδοχείς των ανδρογόνων και δίνει έναρξη στη μεταγραφή των αυξητικών παραγόντων που ασκούν μιτογόνο δράση στα επιθηλιακά και στα στρωματικά κύτταρα. Η DHt έχει 10 φορές πιό ισχυρή δράση από τη τεστοστερόνη λόγω του ότι αποδομείται από τον οδοχέα των ανδρογόνων με πολύ αργό ρυθμό ( μεγάλος χρόνος ημιζωής)
Ο πρωτέυων ρόλος της DHT έχει αποδειχτεί από κλινικές δοκιμές χορηγώντας αναστολέα της 5a ρεντουκτάσης, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις τη μείωση του μεγέθους του προστάτη και των συμπτωμάτων της ΚΥΠ.

ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΑ. Η εμπλοκή τους εξηγείται από το γεγονός ότι η ΚΥΠ εμφανίζεται σε άνδρες που έχουν γενικά αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων και σχετικά ελαττωμένα επίπεδα ελέυθερης τεστοστερόνης, οπότε ο προστατικός ιστός γίνεται πιό ευαίσθητος στη δράση των οιστρογόνων από ότο στη δράση της DHT.

ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ. Ο άνδρες με δυτικό τρόπο ζωής ανέπτυξαν σε πολύ μεγάλο ποσοστό ΚΥΠ από αυτούς που ζούσαν με τον παραδοσιακό τρόπο ζωής. Στην Κίνα βρέθηκε ότι οι αγρότες είχαν πολύ χαμηλότερα επίπεδα ΚΥΠ από τους κατοίκους των πόλεων. Παρ´ ολα αυτά η Κίνα έχει σκόμα τα χαμηλότερα ποσοστά σε σχέση με τη Δύση, χωρίς να έχει προσδιοριστεί το γιατί. Ομως ακόμα η αιτιολογία της δεν έχει κόμα αποσαφηνιστεί.

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠ. Δακτυλική εξέταση προστάτου από το ορθό. Αιματολογικές εξετάσεις, κυρίως για το PSA αλλά μαζί με το λτεύθερο PSA και τη πυκνότητά του. Διορθικό υπερηχογράφημα προστάτου. Υπερηχογράφημα όρχεων και νεφρών. Ολες αυτες θα βπηθήσουν να αποκλείσουμε τη συνύπαρξη κακοήθειας ή να ανακαλύψουμε κακοήθεια σε αρχόμενο στάδιο.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ.
Μείωση της προσληψης υγρών το βράδυ πριν τη κατάκλιση. Μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και προιόντων που περιέχουν καφείνη, ούρηση σε τακτά χρονικά διαστήματα είναι βοηθητικά για την ατιμετώπισή τξς.
ΦΑΡΜΑΚΑ. α-μπλοκερς ( a blockers ή αλφα ανταγωνιστές των αδρενεργικών υποδοχέων.) βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της , χαλαρώνοντας τις μυικές ίνες στη προστατική μοίρα της ουρήθρας επιτρέποντας έτσι περισσότερη ροή ούρων. Ομως λόγω της χαλάρωσης ευθύνονται καο για την παλινδρόμιση της εκσπερμάτωσης μέσα στην κύστη.
Αναστολείς της 5α νεντουκτάσης. Αναστέλλοντας έτσι την παραγωγή DHT χρησιμοποιούνται έτσι μαζί με τους αλφα μπλόκερς,
Φαρμακα με φυτική προέλευση. Χρησιμοποιουντια επίσης αλλά δίνουν πτωχά και κυρίωε προσωρινά αποτελεσματα χωρίς να δείχνουν σημαντική διαφορά από τους ασθενείς αυτούς που τους placebo δηλ υποκατάστατο φαρμάκου και όχι πραγματική φαρμακευτική ουσία.
SILDENAFIL CITRATR. Είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη στυτική δυσλειτουργία και για την αρτηριακή πνευμονική υπέρταση. Παρέχει κάποια ανακούφιση από τα συμπτώματα της ΚΥΠ αναστέλλοντας ένα ένζυμο που ελέγχει τη ροή του αίματος στο πέος.

ΑΝΑΙΜΑΚΤΕΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ. Αν η φαρμακευτική αντιμετώπιση δεν έχει τα θεμιτά αποτελέσματα, πριν φτάσουμε στο χειρουργείο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μεθόδους όπως ΤΗ ΔΙΟΥΡΗΘΡΙΚΗ ΘΕΡΜΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΑ TUMT, ή τη διουρηθρική καταστροφή του προστάτου με ειδικές βελόνες, που χρησιμοποιούν υψηλής συχνότητος ραδιοκύματα.
Βασίζονται στη δημιουργία αρκετής θερμότητος προκαλώντας νέκρωση των κυττάρων και έτσι καταστροφή του προστατικού ιστού. Οταν οκατεστραμένος προστατικός ιστός απορροφηθεί από τον οργανισμό σε 4-6 εβδομάδες μετά την εφαρμογή της μεθόδου , ο προστάτηε συρρικνώνεται, ανακουφίζοντας έτσι τον ασθενή από τα συμπτώματα της απόφραξης της ουρήθρας. Με απλή τοπική αναισθησία και χωρίς ανάγκη νοσηλείας ο ασθενής φέυγει αμέσως για το σπίτι του .

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. Χειρουργικά μπορούμε να επέμβουμε και να αφαιρέσουμε ή να καταστρέψουμε μέρος από τον υπερπλασθέντα προστάτη διουρηθρικά , έχοντας σαν όφελος τις κατά το λιγότερο δυνατές επιπλοκές ή συνέπειες μετά την επέμβαση. Παλαιόερα χρησιμοποιείτο και όλικη προστατεκτομή που είναι επιβαρυντική επέμβαση για τον αθενή και δεν γίνεται πιά. Αλλες μέθοδοι επίσης χειρουργικές χρηιμοποιούν την τεχνολογία λειζερ με εισαγωγή της ακτίνας μέσα στπν προστάτη η οποία καταστρέφει περίπου 2 γρ προστατικού ιστού ανα λεπτό. Εφαρμόζεται την τελευταία 10 ετία με αρκετά καλά αποτελέσματα αφού σκοπό έχει την κατά το ελάχιστο καταστροφή των παρακείμενων ιστών. Απαραίτητη η παραμονή στο νοσοκομείο για 4-5 μέρες και τοποθέτηση ουροκαθετηρα.

Της Δρ. Εμμυ Χατζηγιάννη ιατρού παθολογοανατόμου
( για το περιοδικό ΙΣΟΤΙΜΙΑ ιουλ αυγ 2009).

3 comments:

Anonymous said...

Thе message was thаt beіng Βuddhist doesn't mean the reasoned of het up oil in a pan, and the flame becomes hot, like red-hot Branding iron. It'ѕ an ехсitіng nеw onlіne tаntriс
masѕage Sаdhanаs invariаbly іs to sееk ρrovidentіal гecoursе sо аs tо
ѕmооthly saіl o'er hurdling of aliveness. These experiences are the beautiful Constituent of grotesque opportunity to try an exotic experience and receive a unique signifier of therapy.

Also visit my web page ... web page

Anonymous said...

Excellent post. I was checking constantly this blog and
I am impressed! Extremely helpful information particularly the closing phase :) I deal with such information a lot.

I was seeking this certain information for a very long
time. Thanks and good luck.

My web site; tao of badass

Anonymous said...

Yоuг report offers prоven neсessaгy to us.
It’s extremely educational anԁ уοu гeally arе certainly quitе well-infοгmed іn this fіeld.
Yоu haνe got poρpeԁ ouг face to be ablе to vaгious vіews on this particular matteг
together with іntгіguіng and reliable contеnt.



my web sitе; klonopin