Τα Φαρμακευτικά φυτά του Ιπποκράτη και η σημασία τους στη σημερινή Φαρμακευτική και Κοσμητολογία

Στις μέρες μας και μετά την αλόγιστη επιδρομή της τεχνολογίας στην ανθρώπινη ζωή και στο περιβάλλον επανέρχονται στην επιστήμη Ιπποκρατικοί όροι και αυρήματα.
στο χώρο της Φαρμακολογίας και της Κοσμητολογίας επιστρέφει η χρήση των καθαρών αιθερίων ελείων και των βοτάνων. Οροι, όπως ολιστική ιατρική και αρωματοθεραπεία, σηματοδοτούν την επιστροφή στο Φαρμακείο της Φύσης.
Στη σύγχρονη θεραπευτική χρησιμοποιούνται πολλά από τα φαρμακευτικά φυτά, είτε τα δραστικά τους συστατικά. Αναφέρω ενδεικτικά τη Valeriana Officinalis (ηρεμιστικό, ταχυκαρδίες) , Alkana Tinktoria (επουλωτικό σε αλοιφή), Rosa Canina-Αγριοτριανταφυλλιά (ροδέλαιο , πηγή βιταμίνης C)
Και τα δύο αντικαρκινικά
Vinca Rosea-Vincristine και Taxus Baccata -Taxol
Για την αξιοποίηση των Ιπποκρατικών γνώσεων στη σημερινή ιατρική, Φαρμακευτική και Κοσμητολογία αναφέρουμε μερικά παραδείγματα βοτάνων που χρησιμοποιούσε ο Ιπποκράτης και χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα.

ΥΠΕΡΙΚΟ
Hypericum Perforatum Balsam
Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποίησε ως αναλγητικό σε περιπτώσεις ρήξης πνευμονικής αρτηρίας και σε περιπτώσεις πυτερού, για φλεγμονές της μήτρας και για τις κολπικές εκκρίσεις.
Σήμερα χρησιμοποιείται στη θεραπευτική και στη Κοσμητολογία ως αντιφλεγμονώδες, επουλωτικό και καταπραυντικό για ερεθισμούς, εξανθήματα και πανάδες.
Είναι ένα από τα σημαντικότερα ήπια αντικαταθλιπτικά στον κόσμο.
ΣΧΙΝΟ, ΜΑΣΤΙΧΑ
Pistacia lentiscus Mastic
Μία ποικιλία του σχίνου, η Pistacia lentiscus var.Chia ενδημική της Χιόυ είναι το δέντρο που παράγει τη χιώτικη μαστίχα και αναφέρεται ως μαστιχόδεντρο.
Ο Ιπποκράτης θεωρούσε το σχίνο φάρμακο για γυναικολογικές παθήσεις και εναντιόν της υστερίας.
Η μαστίχα χρησιμοποιείται στην παραγωγή αλοιφών που θεραπεύουν εγκάυματα, εκζέματα και άλλες δερματοπάθειες.
Μελέτες αποδεικνύουν ότι μειώνει την χοληστερόλη, βοηθάει στην καταπολέμηση της υπέρτασης, στη μείωση τριγλυκεριδίων και θεραπεύει το έλκος δωδεκαδακτύλου καταπολεμώντας το βακτήριο Pilori.
Η μαστίχα Χιόυ έχει αντισηπτικές, αντιβακτηριδιακές, αντιμυκητισιακές, καταπραυντικές και επουλωτικές ιδιότητες και χρησιμοποιέιται ευρέως στα καλλυντικά.
ITIA
Salix Alba Willow
"Λέων πυρέσσων έτρωγε τον φλοιό της ιτιάς και εθεραπεύθει". Η Κινέζα πριγκήπισσα που παρατηρούσε το άρρωστο λιοντάρι δ΄΄ιπλα στο ποτάμι με τις ιτιές, χωρίς να το καταλάβει είχα ανακαλύψει την ασπιρίνη.
Ο φλοιός της Ιτιάς, salix, είναι η πηγή του Σαλικυλικού οξέως, από το οποίο παράγεται η ασπιρίνη που χρησιμοποιείται ως αντιπυρετικό πάνω από 100 χρόνια.
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιησε τα φύλλα της Ιτιάς για γυναικείες ασθένειες.
Τα εκχυλίσματα της ιτιάς θεωρούνται σήμερα ασφαλή, ήπια κερατολυτικά για δερματολογικές παθήσεις, όπως ακμή και η σμηγματορροική δερματίτιδα (πιτυρίδα)
ΔΙΚΤΑΜΝΟΣ
Origanum dictamnus Dittany
Το δίκταμνο είναι ενδημικό φυτό της Κρήτης. Το λένε και Ερωντα γιατί το προσέφεραν οι άντρες ως ένδειξη αγάπης καθώς ήταν δύσκολη η συλλογή του από τις αποκρυμνες περιοχές του όρους Ιδη, όπου φύεται.
Ο Αριστοτέλης και ο μαθητής του ο Θεόφραστος αναφέρουν ότι τα αγριοκάτσικα της Κρήτης έτρωγαν δίκταμνο για να επουλωθούν οι πληγές τους όταν λαβώνοντας από τα βέλη των κυνηγών.
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποίησε δίκταμνο ως ωκυτόκιον για την επιτάχυνση του τοκετού και για τις διάφορες γυναικολογικές ασθένειες.
Ως έγχυμα χρησιμοποιείται για τόνωση. Ως αφέψημα χρησιμοποιείται για πονοκεφάλους, νευραλγίες, κατά της ουλίτιδας και του πονόδοντου.
Επίσης προτείνεται σε περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας κοινού κρυολογήματος, βήχα και πονόλαιμου. Είναι καλό για στομαχικές διαταραχές, λειτουργεί χωνευτικά και ανακουφίζει τους στομαχόπονους.
Τα καταπλάσματα ή επιθέματά του χρησιμοποιούνται για φλεγμονές του δέρματος, για μώλωπες και ως αντισηπτικά.
Το δικταμο δίνει γέυση σε διάφορα ποτά όπως Martini, λίκερ (Βενεδικτίνη), βερμούτ και τον αρωματισμό του κρασιού. Το 80% της παραγωγής αγοράζεται από την εταιρεία Martini
ΡΟΔΙΑ
Punica granatum Pomegranate
Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, ο Πλούτανας, ο θεός του Κάτω Κόσμου, απήγαγε την Περσεφόνη, κόρη της Δήμητρας. Της πρόσφερε ένα ρόδι από το οποίο έφαγε λίγα σπόρια και αυτό την καταδίκασε να περνά το μισό χρόνο του έτους με τον Πλούτωνα και τον άλλο μισό στον Επάνω Κόσμο.
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποίησε τον καρπό της ροδιάς ως δυναμωτικό, ευκοίλιο, εντιεμετικό και αινοστατικό της μήτρας.
Περιέχει υψηλά ποσοστά πολυφαινολών με ισχυρές αντιοξειδωτικές και στυπτικές ιδιότητες. Το λάδι των καρπών του είναι μοναδικός, φυσικός αντιφλεγμονώδης παράγοντας και μειώνει την χοληστερόλη.
Ο χυμός του ροδιού είναι αποτοξινωτικός, το αφέψημα των φύλλων της ροδιάς είναι τονωτικό, ο φλοιός της ροδιάς είναι καθαρτικός και βοηθά στην καταπολέμηση της ταινίας των εντέρων.
Στα καλλυντικά προιόντα, το λάδι του ροδιού χρησιμοποιείται ως αντιοξειδωτικό, αντιγηραντικό, αντιφλεγμονώδες, τονωτικό του δέρματος.
ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ
Rosmarinus officinalis Rosemary
Στην αρχάια Ελλάδα το θεωρούσαν δώρο της θεάς Αφροδίτης στους ανθρώπους, για τις αφροδισιακές του ιδιότητες και το χρησιμοποιούσαν στις θυσίες ζώων, καίγοντάς το στους βωμούς.
Διακοσμούσαν με αυτό τα αγάλματα των θεών, ενώ οι μαθητές έβαζαν στεφάνι από δενδρολίβανο όταν μελετούσαν, γιατί τονώνει την μνήμη και την αυτοσυγκέντρωση.
Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποίησε για υπακτικά προβλήματα.
Το αφέψημα των φύλλων του δενδρολίβανου αποτελεί ισχυρό πεπτικό τονωτικό. Κινητοποιεί την έκκριση γαστρικών υγρών, τη χολή και το ήπαρ.
Το δενδρολίβανο είναι τονωτικό μαλλιών.
Σε κρέμες τονώνει τη μικροκυκλοφορία και δρα μυοχαλαρωτικά.
Το αιθέριο έλαιο του, έχει διεγερτικές, αναζωοογονητικές και αντισηπτικές ιδιότητες. Το εκχύλισμά του αντιμετωπίζει τη λιπαρότητα και είναι αντιμικροβιακό.
ΜΥΡΤΙΑ
Myrtus communis Myrtle
Η μυρτιά ήταν αφιερωμένη στην Αφροδίτη της Πάφου, η οποία όταν βγήκε από τη θάλασσα γυμνή, κρύφτηκε πίσω από έναν τέτοιο θάμνο. Στα φύλλα της υπάρχουν αδένες με αιθέριο έλαιο, που κόντρα στο φως μοιάζουν με τρύπες. Κατά τη μυθολογία τις τρύπες αυτές τις είχε η Φαίδρα λίγο πριν κρεμαστεί στα κλαριά της από ερωτική απογοήτευση, καθώς ο αγαπημένος της Ιππόλυτος, την περιφρονούσε.
Ο Ιπποκράτης τη χρησιμοποίησε για πλύσεις των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού, διευκολυνση του τοκετού και το αφέψημα των καρπών για τους βαριά πάσχοντες.
Η σύγχρονη έρευνα αποκαλύπτει ότι τα φύλλα είναι στυπτικά (χάρη στη μυριτόλη), τονωτικά αντισηπτικά. Το κατάπλασμά τους χρησιμοποιείται για επούλωση πληγών. Η μυρτιά δρά στους μοριακούς μηχανισμούς που έχουν σχέση με την μακροζωία των κυττάρων και των ιστών. Τονώνει την σύνθεση των σιρτουινών στο κύτταρο, που είναι γνωστές ως πρωτείνες της μακροζωίας, Ετσι δρα και ως ισχυρό αντιρρυτιδικό.
ΕΛΙΑ
Olea europeae Olive
ο μύθος αναφέρει τον αγώνα των θεών Αθηνάς και Ποσειδώνα για την ονομασία της πόλης της Αθήνας. Οι δυό αντίπαλοι παρουσίασαν τα δώρα τους στον βράχο της Ακρόπολης. Ο Ποσειδώνας με την τρίαινά του έδωσε ένα χτύπημα στο έδαφος, και ξεπήδησε ένα κύμα αλμυρού νερού και σχημάτισε την "Ερεχθηίδα" λίμνη. Κατόπιν , η Αθηνά φύτεψε μιά ελιά πάνω στον βράχο. Θεωρήθηκε πως το δώρο της Αθηνάς ήταν πιό χρήσιμο και έτσι της δόθηκε η ονομασία και η κυριαρχία της πόλης, η οποία ονομάστηκε Αθήνα.
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποίησε τα φύλλα ελιάς σε γυναικολογικές παθήσεις, για υποκαπνισμό και τον καρπό της ελιάς για την λευκόρροια.
Μεγάλο ποσοστό του ελαιόλαδου αποτελείται από απαραίτητα ω-3, ω-6 και ω-9 λιπαρά. Το λινελαικό οξύ είναι δομικό στοιχείο του υδρολιπιδικού στρώματος της επιδερμίδας. Η έλλειψη του προκαλεί διαδερμική απώλεια νερού και μείωση του χρόνου ζωής των κυττάρων. Εξίσου απαραίτητο είναι και στο λιπαρό δέρμα, αφού όσο απαραίτητο αυξάνεται η περιεκτικότητα στο σμίγμα, τόσο μειώνεται η εμφάνιση ακμής.
Το ελαιόλαδο περιέχει σκουαλένιο, ένας από τους φυσικούς ενυδατικούς παράγοντες του δέρματος, ιδανικό για γηρό και σκασμένο δέρμα και την αντιμετώπιση εκζέματος και δερματίτιδας.
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, το εκχύλισμα των φύλλων, λόγω της ελαι9-ευρωπαινης που περιέχει, έχει ισχυρή δράση ενάντια στις ελεύθερες ρίζες και προστατεύει από την ρύπανση και την ηλιακή ακτινοβολία. Εχει επίσης αντιμικροβιακή και αντιφλεγμονώδη δράση.
ΣΤΑΦΥΛΙ ΑΜΠΕΛΙ
Vitis Vinifera Grape
Ο μύθος αναφέρει ότι ο Αμπελος ήταν Σάτυρος, ακόλουθος και ευνοούμενος του Θεού Διονύσου. Πέθανε νέος πέφτοντας από ένα δέντρο. Ο Διόνυσοσ στενοχωρήθηκε πολύ και ο Δίας θέλοντας να απαλύνει τον πόνο του, μεταμόρφωσε τον αδικοχαμένο νέο σε φυτό, που ονομάστηκε Αμπελος. Από τότε το αμπέλι έγινε το αγαπημένο φυτό του Διονύσου.
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποίησε το φυτό
-Την οινάνθη (το άνθος της αμπέλου) για την διάρροια, τον καθαρισμό τραυμάτων και γυναικολογικά προβλήματα.
-Το ομφάκιον (αγουρίδα, ή άγουρη ρώγα του σταφυλιού) ως αιμοστατικό, για γυναικολογικά σκευάσματα και την ψωρίαση των βλεφάρων.
-Τη Σταφίδα (καρπός της αμπέλου) ως καθαρτικό της μήτρας, δυναμωτικό και αντιφλεγμονώδες.
-Τα στέμφυλα (φλοιός των σταφυλιών) ως αντιπυρετικό
Πλούσιο σε πολυφαινόλες, το σταφύλι είναι από τα ισχυρότερα αντιοξειδωτικά της φύσης. Χρησιμοποιείται σε θεραπείες προβλημάτων του κυκλοφορικού συστήματος. εχει αντιφλεγμονώδεις και αντιαλλεργικές δράσεις. Ειδικά η πολυφαινόλη του κόκκινου κρασιού, η ρεσβερατρόλη, βοηθά στην παραγωγή των σιρτουινών στα κύτταρα και είναι εξαιρετικός αντιρρυτιδικός παράγοντας.
ΛΥΓΑΡΙΑ
Vitex agnus castus Chaste tree
Σύμφωνα με τον μύθο, όταν ο Προμηθέας ελευθερώθηκε από τον Κένταυρο Χείρωνα έβαλε στο κεφάλι του ένα στεφάνι από κλαδιά λυγαριάς για να θυμάται τα δεσμά του.
Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιήσε σε τράυματα, φλεγμονές και οιδήματα, ως ανθελμινθικό, εμμηναγωγό καθώς και για την αποβολή του πλακούντα μετά τον τοκετό.
Το έγχυμα των φύλλων της λυγαριάς δρα ως στυπτικό εναντίο τς διάρροιας. Επίσης, έγχυμα από σπόρους και φύλλα δρα ως αγχολυτικό και ηρεμιστικό.
Πρόσφατες επιστημονικές έρευνες επιβεβαιώνουν ότι η λυγαριά περιέχει φύτο-ενδορφίνες που βελτιώνουν τη συναισθηματική ισορροπία.
Χρησιμοποιείται και στη Κοσμητολογία καθώς καταπολεμά όλα τα σημάδια της γήρανσης και βελτιώνει τη διάθεση.

Φαρμακευτικό Δελτίο Νεο 2009